Social radio op Clubhouse brengt verbinding en verdieping terug

Altijd als een nieuw online platform in rap tempo opkomt en de aandachtsstrijd aangaat met de gevestigde orde, geeft dit een tremor in the Force; andere apps proberen grip te krijgen op de situatie, en razendsnel in te schatten 'waar' ze in het krachtenveld zitten. En beroepsgroepen kijken of een platform hen in de greep heeft, of andersom. En als dat al het geval is, hoe je dan toch weer de regie kunt terugpakken. Dit is bij social audioplatform Clubhouse niet anders.

Clubhouse is dé nieuwe plek om te zijn online. Ik zit er nog niet zo heel lang op, sinds medio januari 202. Ik kreeg een invite van maatje Raymond, en leerde er meer over door maatje Else. Clubhouse bestaat sinds vorig jaar, en het is een compleet ander platform dan we ervoeren met Twitter, Facebook en dergelijke. Daar moeten velen nog aan wennen, en soms wordt deze nog op 'de ouderwetse manier' ingezet: me-marketing en verkoop. Maar het is zoveel meer: verdieping. Laten we dát vooral omarmen.

Clubhouse in het kort:

social audioplatform, audio only.
iOS app (hier in de App Store), Android in ontwikkeling.
het platform groeit als kool: ‘Basically, everyone is on Clubhouse now’
momenteel invite-only.
een social radio ervaring (een beetje als Curry & Van Inkel heel vroeger op de vrijdagavondradio).
mensen praten in 'rooms', en na drie sessies kan een gebruiker een 'club' opzetten met sessies rond een centraal onderwerp.
als je spreekt, sta je ‘on stage’, en hiervoor kun je anderen ook uitnodigen (wees hier vorzichtig mee, want andermans wangedrag kan voor jou een ban betekenen).
je mag gesprekken op Clubhouse niet opnemen voor gebruik in andere media, dit is tegen de regels (en kan verbanning van je account veroorzaken).
de nadruk ligt (voor wie dit wil) op diepere gesprekken in plaats van marketing, pitches en snelle reacties (al ben ik niet naïef en zien we de eerste massa aan ‘Market Je Business Op Clubhouse’-cursussen weer opkomen.
het is prima om zonder gedag te zeggen uit een gesprek te gaan, dat hoef je niet te melden (‘leave quietly’). zodat je een gesprek verder niet verstoort.
de app heeft een wat andere interface, zo zijn er bijvoorbeeld geen likes, reposts of (tekst-)chats.
er zijn wat privacy-issues, en die moeten opgelost worden (als dat kan, en zo niet, dan zegt het iets over ons als gebruikers als we op de app blijven).

Vaak zijn organisaties gefocust op 'beschermen van van hen is', en vergeten zich aan te passen aan wat het krachtenveld wil, en hoe dat zich beweegt. Op zich is het een heel menselijke reactie op disruptie; wéér een verschuiving in het online communicatie- en medialandschap. Moeten we er iets mee? Is het meer van hetzelfde maar dan net even anders, of is het toch die gamechanger die je niet moet willen missen?

Misschien klinkt dit wat cryptisch, dat ‘beschermen wat van hen is’. Ik veroordeel het ook niet, want het is heel begrijpelijk. Eén van de concrete voorbeelden van het moment: journalisten bespreken op Clubhouse hun positie ten opzichte van social audioplatform Clubhouse, en hoe ze het kunnen of zouden moeten inzetten, en hoe zij Clubhouse voor hen kunnen laten werken: 'Clubhouse zou podcasts kunnen uitroeien zoals Twitter dat met blogs deed' (al ben ik het hier niet mee eens; blogs zijn nog steeds sleutels in strategische content, omdat ze je eigen hub en dossier vormen, met traffic etc. Maar dat terzijde). Of hier: 'Clubhouse breekt door in Nederland. (...) Wat is de strategie? Hoe gaan we Clubhouse gebruiken? En wat zijn de nadelen? Privacy? China?' Goede vragen overigens, en terecht dat deze besproken worden. Want ja inderdaad, privacy IS een issue op Clubhouse. Zoals dit op veel platforms (Facebook owns you, bij wijze van spreken) het geval is. En dit wordt terecht besproken en onderzocht: "Clubhouse cannot provide any privacy promises for conversations held anywhere around the world” —@alexstamos van @stanfordio, in reactie op dat een Clubhousegebruiker audio feeds streamde van diverse Clubhouse-rooms naar een externe website. Dus ja. Privacy. Belangrijk.

Maar even terug naar het omgaan met het vinden van je positie in een continu veranderend medialandschap. Eén strategie is dus je vasthouden aan wat je denkt dat 'van jou is' en doorbijten. Het gebruiken zoals je andere apps ook gebruikt. Dezelfde afgezaagde marketingtrucjes projecteren op iets nieuws. Maar of dat de slimste keuze is betwijfel ik ten zeerste. Eerlijk gezegd vind ik het vrij kansloos. Omdat anderen wél gebruik blijven maken van het platform (of niet, maar dat weet je nooit zeker), en uiteindelijk zelf manieren bedenken en doorontwikkelen om het op creatieve manieren in te zetten. On that same note; 'We' zijn allen deel van het veranderende online communicatielandschap inclusief platforms. Dus natuurlijk heb je invloed op de ontwikkeling en het gebruik ervan; niet voor niets werden de retweeet, de reply en de hashtag door Twittergebruikers zelf uitgevonden, en het platform besloot het later technisch te faciliteren in het platform. Dit ging zo met Twitter, met blogs, met Meerkat/Periscope/Twitter Live, Instagram, Stories (Instagram, Facebook, Twitter). En vanzelfsprekend nu ook met Clubhouse, en andere audioplatforms die sinds vorig jaar opkwamen en nu terrein winnen. Dus ja, je hebt invloed. Maar nee, het is een mission impossible om de gebruiksvoorkeuren van anderen te dwingen naar jouw strategische marktpositie in het krachtenveld. Maar wél heb je dus te onderzoeken hoe je er als persoon, organisatie en branche mee om wilt gaan. En de enige manier om daar een goed oordeel over te vellen zonder vroegtijdig conclusies te trekken is...het uitproberen. En handelen en bijsturen bij voortschrijdend inzicht.

Experimenteer vanuit plezier, niet alleen ego of marketing. En als je een beetje handig bent en ook maar enige mate van joie de vivre hebt: maak er vooral lol mee. Plezier wint altijd. Creativiteit wint altijd. Neem jezelf iets minder serieus, en kijk gaandeweg of het iets voor je is. En iedereen (echt iedereen) heeft behoefte aan wat meer ontspannen plezier.

ZOOM-MOE

Een van de redenen van het succes van audioplatforms (het wachten is op audio-uitrol op Twitter, Facebook en LinkedIn, zoals dit ook met stories is gebeurd) is heel begrijpelijk en herkenbaar voor velen: ik vermoed dat dit onder andere te maken heeft met (en een gevolg is van) de fase waarin we zitten in ontwikkeling in online communicatie. Door de coronatoestand werden we massaal gedwongen om via video te converseren vanuit huis. Gedwongen voor een camera zitten, vaak urenlang, vergadering na vergadering. Mensen willen er wel aan meedoen, al was het maar omdat de baas het wil, en men wil er ook nog wel patent uizien voor de camera. Maar niet de hele dag. Niemand zit erop te wachten om de hele dag bekeken te worden.

We hebben er een beetje genoeg van, dat de hele dag voor een camera zitten en naar een mozaïekje collega’s staren. En dat is niet meer dan logisch. Want eerlijk is eerlijk: zie jij in je Zoom-meetings iedereen altijd helemaal patent en aandachtig in de camera kijken tijdens overleggen? Men scrollt op telefoons, staart naar een document op een ander scherm, knikt af en toe, en zegt wat als het de beurt is. Maar de energie lekt weg. Energie die je had kunnen gebruiken om wél effectief te werken, en wanneer je klaar bent of even wilt overleggen, even via video (of via een andere weg) af te stemmen. Maar goed, even terug naar Clubhouse in het bijzonder.

ANDERE COMMUNICATIESFEER OP CLUBHOUSE

Op Clubhouse heerst een andere communicatiesfeer dan we gewend zijn op Twitter (vluchtig en actueel), Facebook (you know), LinkedIn (zakelijk met carrièremoves, vacatures, wat goede discussies hier en daar en wat prietpraat tussendoor) en Instagram (visuals, show & tell, sales, imago galore). Clubhouse is anders in de inhoud; deze gaat snel dieper, en hier worden veel gesprekken ook echt op ingericht. Gesprekken zijn vaak vooraf gepland met anderen, en gaan op specifieke onderwerpen in, zonder de afleiding van hoe iemand eruit ziet. Wat ik de afgelopen maand vooral tegenkwam:

mensen leren elkaar talen beter beheersen, en vertellen elkaar over hun cultuur
mensen leren elkaar hoe Clubhouse werkt
mensen gaan in gesprek over diepere onderwerpen als veerkracht en empathie (laten dat nu mijn kernthema's zijn) in leven en werk
mensen zijn empowering naar elkaar toe, geven de ruimte om te spreken
de leukste experimenten zijn speels, zoals het voorlezen van alle Harry Potter-boeken, en gesprekken over Lego.

Dus ja, audio. Het is minder invasief, je voelt je minder bekeken, en men heeft daar behoefte aan. Het is een soort slow radio. Waar men ook behoefte aan heeft: meer verdieping, in deze tijd van afgestompt thuis zitten, met vooral dagelijkse dingen die je op je af krijgt. Als je snakt naar verdieping, goede gesprekken, leerervaringen die verder gaan dan een online training of webinar, dan wil je met anderen de diepte in. En social audio blijkt hiervoor een passend instrument; je ontmoet mensen op basis van interesse, niet op basis van wie je volgers volgen, of op basis van wie je elders toch al volgde. Voor mij is Clubhouse fundamenteel anders dan Twitter of Instagram, en ook anders dan videoplatforms. En daar ben ik erg blij mee.

Hoe Clubhouse zich gaat ontwikkelen? Ik weet het niet. Wel is dit een no-brainer: Twitter gaat een Meerkat-Periscope'je doen. Is dat erg?Nee. We weten dat de grote socials altijd om de macht van de aandacht gaan, en daarmee voor het marktaandeel. We wisten in 2007 al dat wanneer iets gratis is, wij het product zijn. Als dat dan zo is, dan kun je er maar beter plezier in hebben. En ervoor zorgen dat een platform wordt wat je wilt zien in de wereld. En de enige manier om dat voor elkaar te krijgen is iets van waarde bijdragen, en met mensen in gesprek gaan over de onderwerpen die je beiden raken. Want dát is wat social mooi maakt, als je het mij vraagt.

Op m'n (Engelstalige) Clubhouse agenda:

Ik heb er vooralsnog plezier in (@jojanneke op Clubhouse), en ik luister vooral veel naar gesprekken die me boeien, en organiseer af en toe zelf gesprekken en voorleessessies:

dinsdag 23 februari (10PM CET): voorlezen uit Jane Austen
woensdag 24 februari (10PM CET): Creative Resilience pt. 1
zondag 28 februari (10PM CET): Radical Empathy pt. 2
dinsdag 2 maart (10PM CET): voorlezen uit Jane Austen
woensdag 3 maart (10PM CET): Creative Resilience pt. 2
zondag 7 maart (10PM CET): Radical Empathy pt. 3