PERFECTIONISME

"Ik had het nog beter moeten doen." "Ik begin er niet aan, want ALS ik het doe, wil ik dat het een wereldwijd succes wordt. Anders hoeft het niet voor mij." "Ik heb veel talent, maar ik heb er nu geen tijd voor." "Ik kan het niet uitbesteden, want ik ben de enige die het goed kan."

Vaak gehoorde opmerkingen van perfectionisten. En ze zitten zichzelf stuk voor stuk in de weg. En soms zijn de uitspraken nog niet eens de kern van het probleem. Vaak ligt er een dieper gewortelde angst aan ten grondslag. Iets dat minder glossy klinkt. Iets dat een heel ander beeld schetst als het getormenteerde toptalent dat andere prioriteiten heeft en zich helaas moet bezighouden met andere dagelijkse dingen, omdat de rest van de wereld het niet alleen kan.

Iets dat rauwer klinkt. Scherper. Pijnlijker.

Iets als: "Ik ben bang dat ik afga. Dat iedereen ziet wat voor faalhaas ik ben. Dat ik door de mand val. Dat kan ik niet aan. Dus ga ik het niet aan. Eigenlijk vind ik mezelf wat dat betreft best een ontzettende slapjanus."

Of: "Ik twijfel stiekem of ik het wel kan. Maar ik weet ook dat ik heel slim ben. Maar wat als mijn resultaat nu tegenvalt? Dan voel ik me echt stom."

Of: "Ik ga eerst nog wat meer vergelijkend warenonderzoek doen. Dan heb ik meer een indruk van hoe anderen het doen, en als ik het dan beter doe, dan zit ik goed. Maar ja, dat kost ook tijd. En daar heb ik niet zoveel van, dus..."

Rauwer. Scherper. Echter.

Ik deed er onderzoek naar. Voor mijn programma The Creative Achiever Method. Honderden mensen ondervraagd. Want ik was enorm benieuwd of deze rare gedachten nu ook nog iets opleveren. Of dat die gedachten alleen maar ongelooflijk suf en onhandig zijn.

Blijkt dat ze dan inderdaad nog steeds ongelooflijk suf zijn, maar dat er voor sommigen wel degelijk winstpunten aan zitten. Nou ja, het LIJKEN winstpunten. Want ze zijn niets anders dan een pleister op een onderhuids ontstoken wond.

Bijvoorbeeld.

Iemand zegt: "Ik ben toch zó een perfectionist. En druk. Dat ook. Altijd geweest. Ik ga echt nog wel dat boek schrijven hoor, maar ik heb het nu zó druk. En áls ik het ga schrijven, dan moet het wel een New York Times bestseller worden. Anders begin ik er niet aan. Mijn carrière is ook niet zomaar ontstaan. En als dat nu even niet kan, dan besteed ik liever mijn tijd aan mijn andere succesvolle projecten. Maar dat boek komt er echt nog wel. Op de New York Times bestsellerlijst."

Filter eraf:

"Ik wil niets liever dan een New York Times bestseller op mijn naam hebben staan. Iets waar mensen echt ontzettend van onder de indruk zijn. Iets waar ik zelf trots op mag zijn. Ik wil wereldwijd gevraagd worden naar aanleiding van dat boek. Ik wil erkenning. Van the establishment. Maar ik ben bang. Zo ongelooflijk chicken shit bang. Dat het met niet gaat lukken. Dat ik pech heb, een slechte agent tref, teveel tijd verlies, dat iemand me net voor is. En dat ik het misschien toch niet zo goed zal doen als ik van mezelf verwacht. Want ik ben toch slim en getalenteerd? Maar wat als er toch iets aan schort. Dat de wereld het niet op waarde zal schatten. Of als ik het zelf moeilijk blijk te vinden. Wat denk ik dan nog over mezelf? Wil ik dat aan? Trek ik dat? Ik geloof liever wat ik tot nog toe over mezelf geloofd heb. Geloof ik. Eh...hé kijk nou, een nieuwe Facebook like..."

Heb ik daar een oordeel over? Neuh. Maar ik zie het wel veel om me heen. Heb ik zelf last van perfectionisme? Soms. Vroeger meer dan nu. Heb er mijn weg in gevonden. Toen ik mijn boeken schreef heb ik me er in ieder geval niet door laten weerhouden. Zijn trouwens geen New York Times bestsellers geworden. Maar ik ben er hartstikke trots op en ze hebben ook echt dingen veranderd voor een aantal mensen. En voor mij. Maar kan kan me wél voorstellen dat dit gevoel me bij andere dingen zou kunnen bekruipen. Helemaal niet zo gek, als je steeds je comfortzone probeert op te rekken. Omdat het ook gewoon hartstikke laf is om dat niet te doen. Nou ja, vind ik dan. Geeft ook niet. 'Gewoon' dwars er doorheen. 'Gewoon' voelen dat je ergens bang voor bent. En het dan 'gewoon' toch doen. Omgaan met de weerstand die je op dat moment voelt duurt korter dan het oncomfortabele gevoel continu proberen weg te poetsen.

En ik vermoed dat het ook beter voelt dan dat je over een tijdje dood neervalt en dan nog net even denkt 'gut, toch balen dat dat superproject er niet van kwam.'

Meer knagende kwesties - en ook handige tips! - in onderstaande video. Morgen meer. Over tijd vrijmaken voor je ideale projecten.

Ciao!