'Zo, nu ben je wees': de waarheid over opgroeien als wees in Nederland
Er leven ongeveer 34.000 weeskinderen en halfwezen (jongeren die één ouder zijn verloren) in Nederland. Vierendertigduizend jongeren die hun best doen iets moois van hun leven te maken. Dat valt niet mee, als je één of beide ouders bent verloren - en daarmee de onvoorwaardelijkheid in je jonge leven. Helaas laten de praktische faciliteiten voor weeskinderen in ons land nog te wensen over. In eerste instanties is informatievoorziening over praktische zaken nodig. Om dat voor elkaar te krijgen, zal het eerst algemeen bekend moeten worden dát er zoveel wezen in ons land leven.
Om die reden verscheen in 2013 het boek 'Zo, nu ben je wees' (en de Engelse vertaling, 'So, You're An Orphan Now'), geschreven door Jojanneke van den Bosch (1975). Het boek geeft een inkijk in de concrete situaties waarvoor een weeskind kan komen te staan. Alle verhalen in het boek zijn autobiografisch.
BEWUSTWORDING OVER WEZEN
Je weet soms niet wat je moet zeggen als iemand zijn of haar ouder(s) verliest. Dat is heel begrijpelijk. Het doel van dit boek is dan de vergroting van bewustwording over dit thema, en het op weg helpen van omstanders van wezen. Daarom wordt ieder hoofdstuk afgesloten met een praktische handreiking voor omstanders, familie, vrienden, zorgverleners en anderszins geïnteresseerden. Het boek is te bestellen bij de auteur. De boekenwebshop is gesloten, maar een papieren exemplaar van het boek is nog beschikbaar bij Jojanneke. Het Engelstalige e-book kun je binnenkort bestellen op Amazon.
Nico Haasbroek (journalist en voormalig hoofdredacteur van het NOS Journaal) schreef op het omslag: "Van den Bosch doorbreekt taboe rond wezen." Auteur / journaliste Daan Westerink schreef op de cover: "Jojanneke laat zien dat weeskinderen niet zielig zijn (maar dat ze wel volwassenen nodig hebben)." De heer Haasbroek en mevrouw Westerink spraken tijdens de boekpresentatie.
Reacties op Facebook, Twitter en/of GoodReads na het lezen van het boek zijn welkom.
Naar aanleiding van 'Zo, nu ben je wees' heeft Jojanneke in opdracht van het Ministerie van VWS en in samenwerking met het Nederlands Jeugdinstituut (en een team van andere experts) de Handreiking voor Nederlandse Gemeenten ontwikkeld over wat te doen op het moment dat een kind één of beide ouders verliest. Download hier gratis de handreiking.
TEDx TALK
Na het uitkomen van het boek gaf Jojanneke een TEDx talk op TEDxDelft, op 27 februari 2015. Deze is hier te bekijken:
REACTIES VAN LEZERS
"Wat doe je als in je omgeving iemand (half)wees wordt? En: heb je als ouder er wel eens over nagedacht wat er gebeurt met je kind als je/jullie wegvallen? Vragen die zeker in je opkomen als je dit boek leest. Kortom: aanrader voor (half)wezen maar vooral ook voor ouders! No nonsense geschreven, right from the heart, en daarom juist zo indringend. Het zet je aan het denken als ouder én als mogelijk toekomstige buurvrouw/vriendin." - Caroline Verhees - Scheerder
"Wat een ontzettend knap eindresultaat! Heel knap hoe in ieder hoofdstuk een verhaal met een boodschap is neergezet zonder afhankelijk te zijn van een de lengte ervan. Dat maakt dat je alle verhalen in één ruk uit kunt lezen, maar het maakt het ook makkelijk het boek even weg te leggen en vervolgens op een moment dat het je uitkomt het boek weer verder te lezen. Er zijn een aantal hoofdstukken die me echt geraakt hebben. Niet alleen het verhaal, maar ook de boodschap. Het is vreselijk om je ouders te verliezen en in sommige hoofdstukken schieten die woorden regelrecht met een pijl je hart in. Geen huilboek, maar daadkrachtig met een boodschap!" - Laura van de Beek
"Wat een respect heb ik voor Jojanneke. Wat een moed heeft zij gehad om haar verhaal zó helder en zó krachtig, en bovendien voor menigeen zó herkenbaar, op te schrijven. En te delen. Jojanneke maakt met "Zo, nu ben je wees" van het persoonlijke het publieke. Dat wat nog veel te vaak privé blijft, soms angstvallig binnen vier muren gehouden wordt, maakt Jojanneke - ik zou bijna willen zeggen, eindelijk - openbaar. Het boek werkt mijns inziens tweeledig: het is een schat aan herkenning voor hen die, helaas, in een zelfde soort situatie als Jojanneke verkeren. (...) De herkenning is zó waardevol, werkt therapeutisch bijna. Je wéét als (half)wees vaak wel dat je niet de enige bent, maar dit boek, dit verhaal, laat het je ook vóelen. (...)
Het andere aspect van het boek is de praktische handreiking die Jojanneke, na ieder praktijkvoorbeeld, geeft aan betrokkenen. In de breedste zin van het woord. Omstanders, buren, docenten, professionals. De omgeving van een (half)wees doet vaak uit handelingsverlegenheid, of uit angst om ongewild wonden open te rijten, niets. Of minder dan een (half)wees zo hard nodig heeft. Jojanneke geeft met haar handreikingen de omgeving een ingang om en hoe zich in te zetten voor deze jonge mensen. "Zo, nu ben je wees" laat zien dat weeskinderen (juist) ook in de Westerse wereld schreeuwen om hulp. Maar vaak in stilte. Hoe meer mensen kennis nemen van de ervaringen en tips van Jojanneke, hoe meer mensen in staat zullen zijn de stilte te doorbreken. En dát kan ongetwijfeld verschil maken in zo'n jong leven." - Kirsten Moonen
Lees meer reacties op GoodReads.com.
INTERVIEWS MET DE AUTEUR
- Trouw: ingezonden opinieartikel 'Wezen zijn niet zielig', d.d. 13-8-2013
- RTL Nieuws, half acht journaal, d.d. 6-8-2013: interview met Jojanneke over wees worden, het boek en de recent verschenen CBS-cijfers
- RTV Rijnmond (radioprogramma wakker@rijnmond.nl): interview over de CBS-cijfers en over dreigende huisuitzettingen van wezen in Nederland
- Omroep Vlaardingen: radio-interview over het aantal wezen in Nederland, het boek, de rol van onderwijsprofessionals en de achtergrond van Jojanneke
- De Volkskrant, 12-2-2013): interview over de achtergronden van het boek en Jojannekes ervaringen, d.d. 23-1-2013
- Radio 1 Dit Is De Dag, d.d 15-1-2013: interview door Tijs van de Brink en Elsbeth Gruteke over het onderwerp en het boek. Het programma is hier opnieuw te beluisteren (en te bekijken).
- RTV Rijnmond, radioprogramma wakker@rijnmond.nl (14-1-2013).
- Algemeen Dagblad (o.a. nationale editie, AD Rotterdams Dagblad en Leeuwarder Courant): interview met Jojanneke van den Bosch.
- Trouw (23-1-2013)
- De social media release ter aankondiging van het boek is hier te bekijken.
ONDERWIJS
Scholen die het boek willen aanschaffen voor onderwijsdoeleinden (maatschappijleer en gerelateerde lessen) profiteren van een aantrekkelijke korting. Neemt u contact op voor de mogelijkheden.
OVER DE AUTEUR
Jojanneke van den Bosch (1975) is adviseur online creatieve strategie en eigenaar van OnlineComm Academy (sinds 2006). Jojanneke spreekt over haar vakgebied en schrijft boeken. In mei 2007 startte Jojanneke het project 'Blogging For Good', voorloper van WeesWijzer. @Jojanneke is te vinden op Twitter. Just one tweet away!